**Kortizolün Üretimi ve İşlevleri**
1. Adrenalin Bezleri ve Üretim Mekanizması
İnsan vücudunda kortizol, böbrek üstü bezlerinde üretilir. Hipotalamus, kortikotropin salgılayıcı hormon (CRH) salgılar, bu da hipofiz bezini kortikotropin salgılayıcı hormon (ACTH) üretmeye yönlendirir.
2. Metabolizma ve Glukoz Dengelemesi
Kortizol, protein yıkımını artırarak amino asitleri serbest bırakır ve glukoneogenez adı verilen süreçle glukoz üretimini artırır. Bu, vücudun enerji sağlamak için kullanabileceği kaynakları artırır.
3. İmmün Yanıt ve Anti-Enflamatuar Etkiler
Kortizol, vücudun inflamasyon ve immün yanıtlarını düzenler. Aşırı immün yanıtı baskılayarak inflamasyonu azaltabilir, ancak uzun süreli yüksek düzeyde kortizol, bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olabilir.
4. Stres Tepkisi ve "Savaş ya da Kaç" Mekanizması
Kortizol, vücudun stres tepkisini düzenler. Tehlikeli durumlarda "savaş ya da kaç" tepkisini tetikleyerek vücudu hazırlar. Kısa süreli artışlar normaldir, ancak kronik stres uzun süreli yüksek kortizol düzeylerine yol açabilir.
5. Dolaşım Sistemi ve Tansiyon Kontrolü
Kortizol, kan damarlarının daralmasına neden olarak kan basıncını artırabilir. Aynı zamanda böbreklerden sodyum ve su emilimini artırarak tansiyonu yükseltebilir.
